Chorwacja, BJR Macedonii, Turcja: przygotowania do członkostwa

Parlament debatował o perspektywach rozszerzenia UE

Parlament przyjął trzy rezolucje poświęcone trzem krajom kandydującym do członkostwa w UE i postępom poczynionych przez nie w 2008 roku. Posłowie ubolewają, że negocjacje z Chorwacją zostały zablokowane z powodu sporu granicznego ze Słowenią. W Turcji, trzeci rok z rzędu widoczne jest spowolnienie procesu reform. Posłowie zwrócili się do Rady o określenie daty rozpoczęcia negocjacji z BJR Macedonii.

Chorwacja

W rezolucji poświęconej Chorwacji posłowie wyrażają przekonanie, że negocjacje akcesyjne mogłyby zakończyć się w 2009 roku, ale władze w Zagrzebiu muszą jeszcze dokonać postępów w takich obszarach jak walka z przestępczością zorganizowaną i korupcją.

Parlament z zadowoleniem przyjął do wiadomości oficjalne otwarcie w czterech różnych sądach wydziałów zajmujących się w szczególności walką z korupcją i zorganizowaną przestępczością, a także weryfikację sześćdziesięciu sędziów przydzielonych do tych wydziałów.

Posłowie z zadowoleniem przyjęli również gotowość Chorwacji i Słowenii do zaakceptowania propozycji mediacji, którą wysunęła Komisja Europejska i wierzą, że w jej wyniku negocjacje nabiorą przyspieszenia. Słowenia zablokowała otwarcie nowych rozdziałów negocjacyjnych w grudniu 2008 roku. Posłowie zaapelowali do rządu chorwackiego oraz do rządów państw sąsiadujących o bezzwłoczne rozwiązanie nierozstrzygniętych kwestii spornych.

Parlament z zadowoleniem przyjmuje ciągły postęp w zakresie kształcenia mniejszości, ale wyraża zaniepokojenie, że obecne struktury raczej podtrzymują segregację, niż integrują różne grupy etniczne (np. za pomocą wspólnych klas). PE wyraża również zaniepokojenie, szczególnie w przypadku Romów, że środki te mogą spowodować niższy poziom nauczania niż w klasach ogólnych.

Turcja

W negocjacjach z tym krajem nie otwarto nadal 10 z 35 rozdziałów negocjacyjnych. W roku 2008 otwarto tylko cztery nowe rozdziały. Od rozpoczęcia negocjacji w październiku 2005 roku udało się zamknąć zaledwie jeden rozdział poświęcony nauce i badaniom.

W rezolucji, Parlament podkreślił potrzebę kompleksowego rozwiązania kwestii Cypru w oparciu o rezolucje Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych oraz o zasady, na których opiera się Unia Europejska. PE wspiera trwające negocjacje bezpośrednie prowadzone przez liderów obu wspólnot na Cyprze i zaakceptuje każde osiągnięte przez nich porozumienie, pod warunkiem, że będzie ono zgodne z zasadami, na których opiera się UE, w tym z czterema podstawowymi wolnościami, z wyjątkiem tymczasowych odstępstw, oraz że porozumienie takie zostanie przyjęte w drodze referendum. PE wzywa Turcję do stworzenia atmosfery sprzyjającej negocjacjom poprzez wycofanie tureckich sił zbrojnych i umożliwienie obu liderom swobodnych negocjacji na temat przyszłości ich kraju.

PE nawołuje Turcję do wywiązania się ze zobowiązań podjętych na mocy prawa międzynarodowego oraz do postępowania w myśl odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ i wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie czwartej międzypaństwowej skargi wniesionej przez Cypr przeciwko Turcji w związku z dochodzeniami dotyczącymi losów osób zaginionych.

Parlament z zadowoleniem przyjmuje stały wkład Turcji w europejską politykę bezpieczeństwa i obrony i w operacje NATO. Wyraża jednakże ubolewanie, że rozszerzenie strategicznej współpracy pomiędzy UE a NATO poza porozumienia „Berlin plus” jest blokowane przez Turcję, co ma negatywne skutki dla ochrony rozlokowanego personelu UE. PE wzywa Radę do zaangażowania Turcji, będącej jednym z państw wysyłających największą liczbę żołnierzy, w fazę planowania i podejmowania decyzji w ramach europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony.

PE z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w tureckim parlamencie Komisji ds. Równych Szans Kobiet i Mężczyzn. W ocenie Komisji Europejskiej ramy prawe gwarantujące prawa kobiet i równouprawnienie płci w Turcji zostały zasadniczo wprowadzone. PE wzywa jednak rząd turecki, by zapewnił ich wdrożenie, tak by doczekać się pozytywnych skutków dla sytuacji kobiet w Turcji. Posłowie wskazują na nadchodzące wybory lokalne jako na okazję do zaradzenia niskiemu udziałowi kobiet w polityce.

Była Jugosłowiańska Republika Macedonii

Posłowie w pełni popierają europejską perspektywę dla tego państwa, ale żałują, że w trzy lata po jej sformułowaniu nie udało się formalnie rozpocząć negocjacji akcesyjnych. Posłowie apelują do Rady o określenie daty rozpoczęcia negocjacji w 2009 roku, a do władz w Skopje o uregulowanie wszystkich zaległych spraw ze swoimi sąsiadami.

Przede wszystkim musi dojść do wzajemnie uznawalnego porozumienia dotyczącego nazwy kraju, do której zastrzeżenia zgłasza Grecja. Posłowie popierają propozycje mediacji pod auspicjami ONZ i przestrzegają, że jeśli oba kraje nie znajdą szybko zadowalającego rozwiązania, przystąpienie BJR Macedonii do UE może się znacznie opóźnić.

Andrzej SANDERSKI
Serwis prasowy Parlamentu Europejskiego