Ostatnia sesja plenarna w kadencji 2004-2009 była niezwykle pracowita. Parlament zatwierdził niemal całkowity zakaz handlu produktami z fok. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego Hans-Gert Pöttering podsumował w środę w Strasburgu swoją pracę i osiągnięcia Parlamentu. Posłowie odrzucili wynegocjowane z Radą porozumienie w sprawie reformy rynku telekomunikacji w UE. Parlament uważa, iż nie wolno pozbawić ani ograniczać dostępu do sieci bez orzeczenia sądu.

Deputowani przyjęli też dyrektywę wprowadzającą zmiany w przepisach dotyczących nadzoru sektora bankowego. Parlament poparł propozycje zmian instrumentów prawnych tworzących wspólny europejski system azylowy. Posłowie zatwierdzili również tymczasową zmianę zasad przydzielania czasu na start lub lądowanie w portach lotniczych.

Prezentujemy podsumowanie majowej sesji plenarnej w Strasburgu, dzień po dniu, od poniedziałku do czwartku.

Plenarny poniedziałek: pięć lat po rozszerzeniu, grypa, urlopy rodzicielskie

Rozpoczynając ostatnią w tej kadencji sesję plenarną Parlamentu Europejskiego przewodniczący Hans-Gert Pöttering nawiązał do 5 rocznicy historycznego rozszerzenia UE o kraje Europy Środkowowschodniej oraz Cypr i Maltę. Przewodniczący wyraził sprzeciw wobec uwięzienia przez władze irańskie dziennikarki Roxany Saberi oskarżonej o szpiegostwo na rzecz USA oraz wykonania wyroku śmierci na Delarze Darabi. Przekazał również wyrazy współczucia rodzinom ofiar wypadku w holenderskim Apeldoorn.

Nawiązując do minionej kilka dni temu piątej rocznicy rozszerzenia UE o kraje Europy Środkowowschodniej i basenu Morza Śródziemnego Hans-Gert Pöttering powiedział, że rozszerzenie było dużym sukcesem, a jego znaczenie dla codziennego życia obywateli cały czas rośnie. Rozszerzenie podniosło standard życia w nowych państwach członkowskich, a gospodarce Europejskiej dało nowy impuls do rozwoju. Wzrosło znaczenie Unii Europejskiej na arenie międzynarodowej.

Epidemia świńskiej grypy: produkcja nowych szczepionek powinna ruszyć już 11 maja

Europejska Komisarz do spraw Zdrowia, Androula Vassiliou poinformowała Izbę o stanie przygotowań Unii Europejskiej do ewentualnego wybuchu pandemii świńskiej grypy. Wyraziła nadzieję, iż „jedenastego maja będą gotowe partie wirusów posiewowych, które zostaną przekazane zakładom farmaceutycznym, by mogły rozpocząć produkcję nowej szczepionki”. Komisarz zaapelowała o nie uleganiu panice związanej z zagrożeniem pandemią.

Eksperymenty na zwierzętach

Co roku w ramach procedur naukowych w państwach UE-27 wykorzystuje się około 12 milionów zwierząt. Ponieważ w świetle aktualnej wiedzy naukowej całkowite wyeliminowanie tych doświadczeń nie jest możliwe, dlatego sposobem na redukcję doświadczeń na zwierzętach jest wprowadzenie metod alternatywnych. Tym zwierzętom, które nadal są wykorzystywane w badaniach z uzasadnionych przyczyn, należy zapewnić najwyższą ochronę i dobrostan, odpowiednio do celów doświadczenia.

Parlament debatował w poniedziałek nad sprawozdaniem Neila PARISHA (EPP-ED, UK), które popiera założenia nowej dyrektywy w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych. Posłowie chcą zakazać eksperymentów naukowych na małpach człekokształtnych, z wyjątkiem badań mających na celu zachowanie tych gatunków.

Urlopy macierzyńskie i ojcowskie

W Europie długość urlopu dla mam po urodzeniu dziecka waha się od 14 do 52 tygodni. Posłowie dyskutowali w poniedziałek nad przyjęciem jednolitych przepisów regulujących wymiar urlopów macierzyńskich. Zgodnie z propozycją Parlamentu, która będzie głosowana w środę urlop macierzyński będzie trwał 20 tygodni i przez pierwsze sześć będzie płatny w pełnym wymiarze. Wynagrodzenie za pozostałe tygodnie nie mogłoby być niższe niż 85% podstawowego. Dyrektywa wprowadza także dwutygodniowy urlop ojcowski.

Zdaniem posłów dwadzieścia tygodni to korzystny okres, aby pomóc kobietom w dojściu do formy po porodzie, zachęcić do karmienia piersią i umożliwić kobiecie nawiązanie mocnej więzi z dzieckiem. Dłuższy okres mógłby niekorzystnie wpływać na powrót kobiet na rynek pracy. Wypłacanie wynagrodzenia przez okres urlopu gwarantuje, że kobiety nie znajdą się w gorszej sytuacji finansowej dlatego, że zdecydowały się zostać matkami.

Plenarny wtorek: bezrobocie, rynek wina, telekomunikacja

Wtorkowe posiedzenie rozpoczęło się od debaty nad gruntowna reformą rynku europejskiej telekomunikacji. Posłowie debatowali także nad przygotowaniami do zbliżającego się szczytu w sprawie zatrudnienia w Pradze, który ma znaleźć odpowiedź na rosnące bezrobocie w Europie. Parlament zatwierdził również niemal całkowity zakaz handlu produktami z fok.

Zatrudnienie i agenda społeczna

Posłowie spotkali się we wtorek z przedstawicielami Komisji i Rady w celu omówienia przygotowań do zbliżającego się szczytu w Pradze w zakresie zatrudnienia oraz trzech sprawozdań dotyczących europejskiej agendy społecznej. Głosowanie odbędzie się w środę.

Niemiecka posłanka, Gabriele Stauner (PPE-DE), sprawozdawca w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji, wyjaśniła, że fundusz do 2012 roku będzie wykorzystywany do pomocy bezrobotnym, którzy zostali dotknięci kryzysem ekonomicznym.

Bezrobocie jest najbardziej widoczne w obliczu kryzysu, powiedział portugalski poseł José Albino Silva Peneda (PPE-DE), sprawozdawca odnowionej agendy społecznej. „Kryzys nie może być pretekstem do zmniejszenia poziomu ochrony socjalnej”, dodał brytyjski euro deputowany Jean Lambert, z grupy Zielonych i autor sprawozdania w sprawie aktywnej integracji osób wyłączonych z rynku pracy.

W trakcie dyskusji prelegenci wyrazili zaniepokojenie rosnącą stopą bezrobocia w UE i wzrostem ubóstwa. Niektórzy ubolewali na brak środków finansowych na poziomie UE, które mogłyby posłużyć w celu naprawienia skutków obecnego kryzysu.

Wino różowe

W ramach debaty dotyczącej rozporządzeń wykonawczych do wspólnej organizacji rynku wina Komisja zamierza anulować obowiązujące do 31 lipca 2009 r. przepisy w dziedzinie praktyk enologicznych w celu zniesienia zakazu kupażu (mieszania) win białych i czerwonyc nieopatrzonych chronioną nazwą pochodzenia lub chronionym oznaczeniem geograficznym, celem produkcji wina różowego.

Posłowie sprzeciwiają się tej decyzji i argumentują, iż producenci winorośli i wina z wielu regionów państw członkowskich poczynili w ciągu ostatnich dziesięcioleci znaczne wysiłki i dokonali znacznych inwestycji dla uzyskania wysokiej jakości wina różowego, w pełni uznawanego i odpowiadającego rosnącemu popytowi.

Decyzja Komisji, uważają posłowie, niesie ze sobą ryzyko niejasności w zakresie różnicy pomiędzy tradycyjnymi winami różowymi i winami mieszanymi i doprowadzenia do nieuczciwej konkurencji, która prawdopodobnie zaszkodzi, nawet w perspektywie krótkoterminowej, tradycyjnej produkcji win różowych.

Plenarna środa: pakiet telekomunikacyjny odrzucony, pożegnalna mowa Pötteringa

Zamykając dwa i pół roku urzędowania, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Hans-Gert Pöttering podsumował w środę w Strasburgu swoją pracę i osiągnięcia Parlamentu. Deputowani przyjęli dyrektywę wprowadzającą zmiany w przepisach dotyczących nadzoru sektora bankowego. Posłowie odrzucili również wynegocjowane z Radą porozumienie w sprawie reformy rynku telekomunikacji w UE. Parlament uważa, iż nie wolno pozbawić ani ograniczać dostępu do sieci bez orzeczenia sądu.

W pożegnalnym przemówieniu przewodniczący Hans-Gert Pöttering mówił, iż Parlament z powodzeniem przyjął posłów z dwunastu nowych krajów, wprowadził wiele ważnych aktów prawnych i przeprowadził reformę wewnętrzną, mówił przewodniczący. Podkreślał też zaangażowanie w bliskowschodni proces pokojowy i zachęcał do głosowania w czerwcowych wyborach.

Dyrektywa w sprawie wymogów kapitałowych

Parlament Europejski przyjął dyrektywę wprowadzającą zmiany w przepisach dotyczących nadzoru sektora bankowego oraz sposobów obliczania wymaganej wysokości kapitału. Celem projektu jest określenie zasad postępowania, zgodnie z którymi kredytodawca pozostanie zainteresowany spłatą udzielonej pożyczki, co powinno zniechęcić go do lekkomyślnego udzielania kredytów.

Duże ekspozycje międzybankowe

Komisja Europejska uważa, że ekspozycje międzybankowe nie są wolne od ryzyka i że należy nimi zarządzać w sposób ostrożny. Dlatego we wniosku dotyczącym dyrektywy nowelizującej przepisy w zakresie wymagań kapitałowych – uzgodnionym przez PE z państwami członkowskimi – proponuje się ograniczenie ekspozycji międzybankowych do poziomu 25% funduszy własnych lub alternatywnie do progu 150 mln EUR, w zależności od tego, która z tych wartości jest większa.

Posłowie wprowadzili poprawkę, która zobowiązuje instytucje finansowe udzielające kredytów do przedstawiania informacji krajowym organom nadzoru o wysokości ich ekspozycji międzybankowych.

Nie ma porozumienia w sprawie reformy rynku telekomunikacyjnego

Nie wolno pozbawić ani ograniczać dostępu do sieci bez uprzedniego orzeczenia właściwych organów wymiaru sprawiedliwości, uznał Parlament Europejski przywracając swoją poprawkę z pierwszego czytania i zmieniając tym samym wstępne porozumienie zawarte z państwami członkowskimi. Oznacza to, że cały pakiet telekomunikacyjny poddany zostanie dalszym uzgodnieniom w ramach postępowania pojednawczego.

Parlament zgadza się jednak z Radą w takich sprawach jak konieczność promowania inwestycji w rozwój nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej i oraz określenia zasad obowiązujących przy rozdziale częstotliwości radiowych. Posłowie widzą też potrzebę precyzyjnego określenia praw użytkowników i ochrony ich prywatności.

Środki osłonowe dla zwalnianych pracowników

Parlament zatwierdził porozumienie z państwami członkowskimi w sprawie czasowego rozszerzenia zakresu wsparcia udzielanego z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG). Zmiany pozwolą elastyczniej i skuteczniej reagować na niekorzystne skutki kryzysu ekonomicznego i finansowego. Środki z Funduszu trafią do pracowników przedsiębiorstw zwalnianych z pracy w następstwie globalnego kryzysu gospodarczego.

Światowy kryzys gospodarczy poważnie dotknął Wspólnotę Europejską. Ograniczona dostępność kredytów, spadające ceny nieruchomości, wciąż nowe miliardowe straty w bankowości europejskiej oraz spadki wartości walut na giełdach doprowadziły do wzrastającego spadku zaufania, a w konsekwencji do załamania popytu i inwestycji.

Celem Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji – utworzonego w 2006 roku -jest skuteczne wspieranie pracowników, którzy zostali zwolnieni w wyniku globalizacji. Fundusz będzie funkcjonował do roku 2013. Maksymalna kwota roczna funduszu wynosi 500 milionów euro i będzie wykorzystywana na wspieranie aktywnych działań na rynku pracy, takich jak np. pomoc w poszukiwaniu pracy w formie zarówno dokształcania jak i wspierania mobilności.

Plenarny czwartek: lotnictwo, azyl, Traktat z Lizbony

W czwartek Parlament poparł propozycje zmian instrumentów prawnych tworzących wspólny europejski system azylowy. Posłowie zatwierdzili też tymczasową zmianę zasad przydzielania czasu na start lub lądowanie w portach lotniczych oraz przyjęli sprawozdanie przedstawiające nową strukturę instytucjonalną Unii Europejskiej w przypadku wejścia w życie w 2009 roku Traktatu Lizbońskiego.

Warunki przyjmowania osób ubiegających się o azyl

Parlament poparł propozycje zmian instrumentów prawnych tworzących wspólny europejski system azylowy. Ich celem jest zagwarantowanie, że wszystkie osoby ubiegające się o azyl będą traktowane w sprawiedliwy i równy sposób, niezależnie od tego gdzie złożą wniosek o azyl w UE, jak również poprawa skuteczności systemu azylowego UE.

Nowelizacja dyrektywy w sprawie warunków przyjmowania osób ubiegających się o azyl poprawi warunki, w jakich żyją te osoby, ograniczy możliwość ich zatrzymania tylko do uzasadnionych przypadków i wprowadzi zakaz zatrzymań osób niepełnoletnich. Zmiany w rozporządzeniu dublińskim i rozporządzeniu Eurodac poprawią skuteczność europejskiego systemu azylowego i uczynią go bardziej sprawiedliwym.

Lotnictwo: Zmiana zasad przydzielania czasu na start lub lądowanie w portach lotniczych

Linie lotnicze nie będą tracić nabytych przydziałów czasu na start lub lądowanie, jeżeli nie wykorzystają przynajmniej 80% z przydzielonego w ramach nich czasu. Ze względu na kryzys gospodarczy Parlament Europejski poparł propozycję, która czasowo zawiesza stosowanie zasady „wykorzystuj albo strać” w sezonie 2009/2010.

Kryzys gospodarczy prowadzi do ostrego spadku popytu na przewozy pasażerskie i transportowe, co ma negatywne skutki dla przewoźników lotniczych. Komisja Europejska argumentuje, że w tak wyjątkowych okolicznościach linie lotnicze nie powinny być zmuszane do obsługiwania do połowy pełnych samolotów po to, by zachować swoje przydziały czasu na start lub lądowanie, zarówno z pobudek ekonomicznych jak i ekologicznych.

Parlament Europejski poparł propozycję zmiany rozporządzenia, która umożliwi liniom lotniczym zachowanie przydziałów czasu na start lub lądowanie, do których uprawnienia uzyskały w przeszłości, nawet jeżeli nie wykorzystają przynajmniej 80% z przydzielonego w ramach nich czasu.

Rola i obowiązki Parlamentu przy wdrażaniu Traktatu Lizbońskiego

Parlament przyjął sprawozdanie, w którym posłowie wnikliwie przedstawiają nową strukturę instytucjonalną Unii Europejskiej w przypadku wejścia w życie w 2009 roku Traktatu Lizbońskiego.

Przede wszystkim przyjęcie nowego Traktatu sprawi, że Parlament Europejski będzie organem posiadającym takie same uprawnienia prawodawcze jak Rada w obszarach, w których jeszcze tych uprawnień nie posiada, takich jak polityka rolna, procedura budżetowa oraz wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne.

Posłowie z zadowoleniem przyjmują wiążący charakter, który Traktat nadaje karcie praw podstawowych i uznanie praw, swobód i zasad ustanowionych dla wszystkich obywateli i mieszkańców Unii Europejskiej. Parlament zaangażowany będzie w zapewnianie pełnego przestrzegania postanowień karty.

Rozszerzenie zakresu działań zewnętrznych Unii na mocy Traktatu Lizbońskiego, w tym ustanowienie nowych podstaw prawnych i instrumentów w obszarach związanych z polityką zagraniczną (działania zewnętrzne oraz wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony), wymaga nowej równowagi międzyinstytucjonalnej gwarantującej odpowiednią kontrolę demokratyczną ze strony Parlamentu.