Sesja plenarna w Strasburgu, 21-24 kwietnia 2009

Przedostatnia sesja plenarna w kadencji 2004-2009 przejdzie do historii jako jedno z najbardziej pracowitych posiedzeń w Strasburgu. Parlament ustalił nowe górne pułapy telefonicznych opłat roamingowych, uruchomił dalszą liberalizację rynku gazu i energii elektrycznej oraz ułatwił korzystanie z pomocy medycznej za granicą. Posłowie przyjęli też szereg rozwiązań antykryzysowych, debatowali o ochronie praw pasażerów autobusów i przedłużeniu okresu ochrony utworów muzycznych prawem autorskim. Przedstawiamy najważniejsze wydarzenia kwietniowej sesji plenarnej, dzień po dniu, w tym miesiącu wyjątkowo od wtorku do piątku:

Plenarny wtorek: debaty nad rynkiem gazu i energii, roamingiem i rozliczeniem budżetu UE

Kwietniowa sesja rozpoczęła się wyjątkowo we wtorek, gdyż poniedziałek jest drugim dniem prawosławnej Wielkanocy. Po otwarciu sesji plenarnej w Strasburgu posłowie uczcili minutą ciszy pamięć ofiar trzęsienia ziemi we Włoszech. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego przekazał wyrazy głębokiego współczucia rodzinom i bliskim ofiar. Parlament debatował też nad obniżeniem stawek roamingowych, liberalizacją rynku energii i gazu oraz wziął pod lupę realizację budżetu UE w 2007 roku.

„Jesteśmy wstrząśnięci wymiarem tej katastrofy i jej skutkami” – powiedział Hans-Gert Pöttering otwierając sesję plenarną PE w Strasburgu. „Tragedia dotknęła 40 tysięcy osób, co trzeci dom w regionie nawiedzonym przez trzęsienie ziemi został zniszczony. Myślami jesteśmy z osobami dotkniętymi przez tę tragedię, które straciły bliskich i tymi, którzy zostali bez dachu nad głową”.

Przewodniczący PE przekazał wyrazy współczucia rodzinom ofiar i solidarności z obywatelami Włoch w czasie żałoby.

Liberalizacja rynku energii i gazu

Oddzielenie działalności obrotowej i wytwórczej od przesyłowej, wzmocnienie uprawnień regulacyjnych, upowszechnianie inteligentnych systemów pomiarowych, a przede wszystkim wzmocnienie praw konsumenta i ochrona najbardziej wrażliwych odbiorców, to główne założenia trzeciego etapu liberalizacji rynku energii. Po wielu miesiącach negocjacji Parlament Europejski zbliża się do przyjęcia pakietu dyrektyw i rozporządzeń, które stanowią kolejny krok w budowie europejskiego rynku energii i gazu. Debata odbyła się we wtorek, głosowanie w środę, 22 kwietnia 2009.

Tańszy roaming

Stawki opłat za rozmowy głosowe, wiadomości tekstowe i korzystanie z Internetu za pośrednictwem telefonów komórkowych w roamingu międzynarodowym zostaną obniżone od 1 lipca 2009 roku. Parlament Europejski debatował nad nowym rozporządzeniem, uzgodnionym uprzednio z rządami państw członkowskich. Przedłuża ono i rozszerza zakres rozporządzenia w sprawie usług roamingowych z 2007 roku. Rozporządzenie nie określa wysokości stawek opłat roamingowych, lecz nakłada górne pułapy cen, poniżej których operatorzy telefonii komórkowej będą mogli konkurować na rynku oferując niższe ceny za rozmowy telefoniczne. Od 1 lipca 2009 roku stawki nie mogą być wyższe niż € 0,43 za minutę za połączenia wychodzące i nie wyższe niż € 0,19 za minutę za połączenia przychodzące. Projekt przewiduje dalsze obniżki w kolejnych latach.

Absolutorium budżetowe za rok 2007

Na kwietniowej sesji w Strasburgu, Parlament podejmie decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu za rok 2007. Absolutorium to inaczej potwierdzenie, że pieniądze podatników z budżetu zostały wykorzystane zgodnie z zasadami. Aż cztery piąte unijnych pieniędzy przechodzi przez ręce rządów państw członkowskich. Dlatego posłowie domagają się, by władze krajowe wzięły też na siebie odpowiedzialność za wydatki z budżetu Unii.

O kształcie budżetu Unii Europejskiej decydują Parlament Europejski i ministrowie finansów krajów członkowskich. Jednak pieniądze ze wspólnej kasy wydają przede wszystkim organy administracji poszczególnych państw oraz Komisja Europejska. Każda z instytucji UE posiada też swój własny budżet, który pokrywa koszty zatrudnienia pracowników, tłumaczeń, eksploatacji budynków i inne wydatki bieżące.

Co roku, w kwietniu, parlamentarna Komisja Kontroli Budżetowej podsumowuje wyniki kontroli wydatków za rok finansowy, który zakończył się szesnaście miesięcy wcześniej. Dlatego obecne absolutorium obejmuje wykonanie budżetu w 2007.

We wtorek, na sesji plenarnej w Strasburgu posłowie debatowali nad udzieleniem absolutorium. Wcześniej, 16 marca, Komisja Kontroli Budżetowej zagłosowała za odłożeniem ostatecznego rozliczenia budżetu. Zastrzeżenia posłów wzbudziły wydatki administrowane przez Radę Unii Europejskiej oraz dyscyplina finansowa Europejskiego Kolegium Policyjnego.

Plenarna środa: gaz, energia, roaming, agencje ratingowe, ubezpieczenia

W środę, Parlament Europejski poparł projekt nowego rozporządzenia regulującego zasady działania agencji ratingowych. Posłowie przyjęli też pakiet dyrektyw i rozporządzeń, które stanowią kolejny krok w budowie europejskiego rynku energii i gazu, podjęli decyzję o ograniczeniu roamingowych opłat telefonicznych oraz przegłosowali zmiany w przepisach, które zapewnią ściślejszy nadzór nad rynkiem ubezpieczeniowym w Europie.

Wzmocniony nadzór nad agencjami ratingowymi

Parlament Europejski poparł projekt nowego rozporządzenia regulującego zasady działania agencji ratingowych. Celem propozycji jest zapobieżenie możliwym konfliktom interesów. Rozporządzenie przewiduje centralną rejestrację agencji na poziomie wspólnotowym i system zatwierdzania ratingów sporządzanych przez agencje z krajów nie należących do UE.
Agencje ratingowe nie potrafiły prawidłowo oszacować ryzyka kredytowego i nie przewidziały załamania rynków finansowych, co jest podstawą ich działalności i zaufania pokładanego przez inwestorów w ich analizy. Zdaniem posłów przyczyny tych błędów są wielorakie: niewłaściwe modele, zbytnia swoboda zasad, konflikty interesów, kwalifikacje analityków, sposób zarządzania, brak rzeczywistego nadzoru nad jakością ratingów. Proponowane rozporządzenie ma na celu wprowadzenie wiążącego prawnie systemu rejestracji i nadzoru dla agencji ratingowych wystawiających ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń i reasekuracji, programy zbiorowego inwestowania i fundusze emerytalne. Głównym celem jest zagwarantowanie niezależności, obiektywizmu i najwyższej jakości ratingów kredytowych.

Trzeci etap liberalizacji rynku energii i gazu

Oddzielenie działalności obrotowej i wytwórczej od przesyłowej, wzmocnienie uprawnień regulacyjnych, upowszechnianie inteligentnych systemów pomiarowych, a przede wszystkim wzmocnienie praw konsumenta i ochrona najbardziej wrażliwych odbiorców, to główne założenia trzeciego etapu liberalizacji rynku energii. Po wielu miesiącach negocjacji Parlament Europejski przyjął pakiet dyrektyw i rozporządzeń, które stanowią kolejny krok w budowie europejskiego rynku energii i gazu. Zmiany w przepisach dotyczących działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Dobiega końca proces legislacyjny, znany jako Solvency II. Parlament przyjął propozycję zmian w przepisach, które zapewnią ściślejszy nadzór nad rynkiem ubezpieczeniowym w Europie. Nowe regulacje zmierzają do stworzenia znacznie bardziej wyrafinowanego systemu oceny ryzyka podejmowanego przez firmy ubezpieczeniowe, jak również określania wymogów kapitałowych, którym powinny podlegać.

Solvency II jest dyrektywą, która uaktualnia 14 obowiązujących dyrektyw dotyczących ubezpieczeń i reasekuracji. Celem dyrektywy jest zapewnienie stabilności firm prowadzących działalność ubezpieczeniową i reasekuracyjną poprzez stworzenie znacznie bardziej wyrafinowanego systemu oceny ryzyka podejmowanego przez firmy ubezpieczeniowe, w tym nie tylko ryzyka ubezpieczeniowego, ale także związanego z sytuacja na rynku, zadłużeniem lub działalnością operacyjną.

Dyrektywa zakłada zmianę podejścia organów nadzorczych, które nie będą ograniczać się do pasywnego sprawdzania zgodności z wymogami, lecz będą bardziej aktywnie nadzorować proces zarządzania ryzykiem przez indywidualne firmy ubezpieczeniowe w oparciu o zbiór zasad i reguł.

Przedłużenie ochrony praw autorskich do 70 lat

Parlament Europejski debatował nad wydłużeniem do 70 lat okresu ochrony praw autorskich do utworów muzycznych. Artyści wykonawcy będą mieć prawo do korzystania z tantiem przez 70 lat od momentu opublikowania fonogramu lub jego publicznego udostępnienia. Komisja Europejska proponowała wydłużenie okresu ochrony praw autorskich do 95 lat, jednak kompromis, jaki znalazł Parlament powinien ułatwić porozumienie z rządami państw członkowskich.

Plenarny czwartek: absolutorium budżetowe, transport, kontrola rynku finansowego

W czwartek Parlament Europejski odroczył decyzję o udzieleniu absolutorium z wykonania budżetu przez Radę. Posłowie uznali, iż administracyjne wydatki Rady Unii Europejskiej budzą wątpliwości, dlatego Parlament powinien mieć silniejszy nadzór nad tymi pieniędzmi. Izba ustaliła też zasady zwrotu kosztów biletu w ruchu promowym i autobusowym, poparła wzmocnienie nadzoru finansowego i poprawiła dostęp pacjentów do opieki zdrowotnej w innych państwach UE.

PE odroczył decyzję o udzieleniu absolutorium z wykonania budżetu przez Radę Parlament Europejski odroczył decyzję o udzieleniu absolutorium z wykonania budżetu przez Radę Ministrów UE za 2007 rok. 571 posłów głosujących za (przy 41 przeciwnych i 21 wstrzymujących się) uznało, że administracyjne wydatki Rady Unii Europejskiej budzą wątpliwości, dlatego Parlament powinien mieć silniejszy nadzór nad tymi pieniędzmi.

Posłowie już w 2002 roku zwracali uwagę, że wydatki Rady Ministrów na działania administracyjne mają charakter wydatków na działania operacyjne, w takich obszarach jak polityka zagraniczna, bezpieczeństwo i obrona, wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne. Parlament uważa, że te wydatki Rady powinny podlegać takiej samej kontroli w ramach procedury budżetowej, jak wydatki innych instytucji europejskich.

Posłowie wyrażają ubolewanie, że w przeciwieństwie do innych instytucji, Rada nie przekazuje Parlamentowi rocznego sprawozdania ze swojej działalności. W rezolucji posłowie wymieniają wcześniejsze prośby kierowane do Rady o udzielenie informacji na temat wykonania budżetu i pytania poselskie dotyczące budżetu Rady.

Przewoźnicy promowi i autobusowi zapłacą za spóźnienia

Pasażerowie będą wkrótce mogli dochodzić odszkodowań za opóźnione i odwołane kursy autokarów lub promów. Dotychczas takie prawa mieli jedynie pasażerowie linii lotniczych i kolei. Parlament Europejski przyjął propozycje rozwiązań, które dokładnie określają zasady zwrotu kosztów biletu w przypadku opóźnień lub odwołania kursu oraz wypłaty odszkodowań w razie wypadku.

Przewoźnik świadczący usługi w transporcie morskim będzie zwracał pasażerom:

• 25% ceny biletu za opóźnienia statku od jednej do dwóch godzin,
• 50% procent ceny biletu za opóźnienie statku powyżej dwóch godzin,
• 100% ceny biletu, jeśli przewoźnik odwoła kurs i nie zapewni alternatywnego transportu

Ta zasada nie miałaby zastosowania w przypadku wystąpienia „siły wyższej”, jak wysokie pływy, silne wiatry, wysokie fale i zamarznięcie akwenu.

Pakiet rozwiązań dla rynku usług transportu drogowego

Mniej pustych przewozów, możliwość dłuższej pracy kierowców autokarów i dokładne kontrole firm spedycyjnych, to kluczowe elementy pakietu rozwiązań legislacyjnych, które zatwierdził Parlament Europejski. Celem proponowanych rozwiązań jest unowocześnienie zasad dostępu do zawodu przewoźnika drogowego oraz rynku usług towarowego transportu drogowego.

Propozycje projektów legislacyjnych przyjętych dziś przez Parlament będą miały znaczący wpływ na funkcjonowanie rynku drogowych przewozów towarowych, na którym działa łącznie ponad 900 tys. przewoźników i który zatrudnia 4,6 miliona pracowników w UE.

Nadzór nad agencjami ratingowymi

Parlament Europejski poparł projekt nowego rozporządzenia regulującego zasady działania agencji ratingowych. Celem propozycji jest zapobieżenie możliwym konfliktom interesów. Rozporządzenie przewiduje centralną rejestrację agencji na poziomie wspólnotowym i system zatwierdzania ratingów sporządzanych przez agencje z krajów nie należących do UE.

Agencje ratingowe nie potrafiły prawidłowo oszacować ryzyka kredytowego i nie przewidziały załamania rynków finansowych, co jest podstawą ich działalności i zaufania pokładanego przez inwestorów w ich analizy. Zdaniem posłów przyczyny tych błędów są wielorakie: niewłaściwe modele, zbytnia swoboda zasad, konflikty interesów, kwalifikacje analityków,
sposób zarządzania, brak rzeczywistego nadzoru nad jakością ratingów.

Opieka zdrowotna bez granic

Parlament Europejski przyjął dyrektywę, która ułatwi dostęp pacjentów do opieki zdrowotnej w innych państwach UE. Dyrektywa określi warunki, na jakich pacjenci będą mieli prawo do leczenia w innych krajach członkowskich oraz w jaki sposób zwracane będą poniesione koszty opieki medycznej.

Proponowana dyrektywa w sprawie stosowania praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej ma na celu zniesienie wszelkich przeszkód w swobodnym dostępie do usług zdrowotnych podczas pobytu w innym państwie członkowskim. Określa także dokładnie prawo pacjenta do uzyskania zwrotu kosztów leczenia poniesionych podczas pobytu w innym kraju UE. Nowe przepisy dotyczące praw pacjentów, potwierdzone orzeczeniami Trybunału Sprawiedliwości, przyczynią się do zapewnienia wysokiej jakości, skutecznej i bezpiecznej opieki zdrowotnej w Unii Europejskiej.

Plenarny piątek: pieniądz elektroniczny, płatności zagraniczne, odpady zwierzęce

Ostatni dzień kwietniowej sesji Parlamentu Europejskiego posłowie poświęcili na omówienie sposobów poprawy zaufania do korzystania z pieniądza elektronicznego. Izba poparła też sprawozdanie postulujące zrównanie opłat za krajowe i międzynarodowe płatności elektroniczne. Debatowano też nad zasadami bezpieczeństwa produktów ubocznych pochodzenia
zwierzęcego. Deputowani zwrócili również uwagę na łamanie praw kobiet w Afganistanie.

Pieniądz elektroniczny

Pieniądz elektroniczny oznacza po prostu przechowywanie gotówki w formie elektronicznej, czy to poprzez internetowy rachunek płatniczy, z góry opłacony rachunek telefonu komórkowego, elektroniczny bon na prezenty, kartę bankową z opcją portfela elektronicznego, opłacany z góry bilet przejazdowy, bony na posiłek lub prezenty, czy też poprzez niezliczone inne innowacyjne rozwiązania technologiczne.

Pieniądz elektroniczny stanowi również rozwiązanie płatnicze dla osób, które zazwyczaj nie mają dostępu do rachunku bankowego, takich jak dzieci lub imigranci. W lipcu 2007 r. emitenci pieniądza elektronicznego wprowadzili do obiegu w UE 1053 mln euro, w zestawieniu z 670 mln euro w 2005 r.

Instytucja pieniądza elektronicznego nie jest bankiem, lecz umożliwia przechowywanie z góry opłaconych środków i korzystanie z nich na różne sposoby. Mimo częstego wykorzystywania pieniądza elektronicznego jako coraz powszechniejszego modelu płatności na całym świecie, a zwłaszcza w Azji, rynek pieniądza elektronicznego w Europie rozwija się w sposób bardzo nierównomierny, wzrost odnotowywany jest w zasadzie jedynie w dwóch państwach członkowskich – Wielkiej Brytanii oraz Czechach. W większości państw członkowskich pieniądz elektroniczny wciąż nie jest uznawany za wiarygodną alternatywę dla
gotówki.

Posłowie chcą aktualizacji obowiązującego prawodawstwa w sprawie pieniądza elektronicznego,
by zwiększyć zaufanie klientów do tej formy płatności.

Lepszy system płatności transgranicznych

Posłowie przyjęli sprawozdanie litewskiej posłanki Margarity Starkevičiūtė (PPE-DE) dotyczące płatności elektronicznych pomiędzy różnymi państwami członkowskimi UE. Parlament chce zrównania opłat za odpowiednie usługi krajowe i transgraniczne w dziedzinie płatności oraz wprowadzenia kontroli transgranicznych.

Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego

Produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi, jeżeli nie są objęte właściwą kontrolą. Świadczą o tym chociażby pojawiające się w latach 1997 – 2002 kryzysy sanitarne: BSE, osady ściekowe, dioksyny, czy niemiecka afera z zepsutym mięsem w 2006 roku. Niemiecki chadek Horst Schnellhardt przygotował sprawozdanie w sprawie ochrony zdrowia i higieny produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi. Raport ma na celu zwiększenie spójności z innymi przepisami UE.